Als financieel adviseur stellen wij onszelf elke dag meerdere malen de vraag: ’Wat als…?’ Wat als bij deze relatie brand uitbreekt, wat zijn dan de financiële gevolgen? Of: Wat als deze relatie met pensioen gaat, wat is dan zijn of haar inkomen? Bij gezinnen speelt vooral de vraag: Wat als één van de ouders onverwacht overlijdt?
Bij gezinnen met minderjarige kinderen geldt nog een belangrijke nevenvraag: wie zorgt voor de kinderen als één of beide ouders, bijvoorbeeld als gevolg van een verkeersongeval, plotseling overlijden?
Ouderlijk gezag
Wanneer er sprake is van een huwelijk of geregistreerd partnerschap, hebben beide ouders het ouderlijk gezag. Komt één van de ouders te overlijden, dan krijgt de andere ouder automatisch het ouderlijk gezag. Op grond van dit ouderlijk gezag heeft deze ouder het recht én de plicht om de kinderen te verzorgen en op te voeden. Bovendien deze ouder namens de minderjarige kinderen formele rechtshandelingen verrichten.
Alleenstaande ouder
Door verschillende oorzaken kan er één ouder met ouderlijk gezag zijn. Bijvoorbeeld wanneer de andere ouder is overleden, wanneer met de ander ouder geen huwelijk of geregistreerd partnerschap is of wanneer de rechter bij een echtscheiding een ouder uit het ouderlijk gezag heeft gezet. Wanneer een alleenstaande ouder overlijdt, moet voor de minderjarige kinderen een voogd worden benoemd. Datzelfde geldt als beide ouders gelijktijdig komen te overlijden. De ouders kunnen bij leven zelf een voogd benoemen. Hebben zij dat niet gedaan? Dan zal de rechter een voogd benoemen.
Voogd benoemen
Bij leven kun je in een testament aangeven wie je als voogd voor je/jullie kinderen wilt benoemen. Als ouder kun je dit ook digitaal laten vastleggen. Dit kan zonder kosten op de (overheids-)site gezagsregister. (https://formulier.rechtspraak.nl/burger/familie/voogdij-na-overlijden/ouder-1/inleiding) Heb je in zowel het testament als in het digitale register een voogd benoemd, dan geldt bij overlijden de laatste registratie.
Financiële gevolgen
Het overlijden van één van de ouders heeft behalve grote emotionele gevolgen, ook belangrijke financiële gevolgen. Het Nibud geeft aan dat (bij een gemiddeld inkomen) een kind in de fase tot en met de basisschool (0-12 jaar) ruim € 50.000 kost. In de jaren van de middelbare school (12-18 jaar) komt daar een kleine € 30.000 bij. In totaal dus al snel € 80.000. En dan hebben we het nog niet eens over de fase dat het kind gaat studeren.
De ouder die alleen het ouderlijk gezag voortzet, wordt zo geconfronteerd met het verlies van de levenspartner, de extra zorgtaken voor de kinderen en mogelijk met het verlies van een deel van het gezinsinkomen. En dit terwijl de vaste lasten minimaal gelijk zullen blijven.
Voogdij regelen
Geef als ouders tijdig aan hoe je de voogdij voor je minderjarige kinderen graag geregeld wilt zien. Regel hierbij ook dat dit financieel mogelijk is. Zo kan een familielid aangeven ‘wel voogd te willen zijn’, maar bij een overlijden wordt deze wel opeens geconfronteerd met extra financiële lasten. De financiële gevolgen hiervan en de vraag of deze in de praktijk te dragen zijn, worden van tevoren vaak zelden onder ogen gezien.
Ons advies: regel het nu! Zeker nu je gewoon thuis digitaal kunt aangeven wie jullie willen dat er als voogd wordt benoemd. Dat is iets dat in een paar minuten is gedaan. En die extra verzekering van ongeveer een tientje per maand? Die regelen wij graag voor jullie!